Cumhuriyet Dönemi'nde İpekçilik

Erken Cumhuriyet Dönemi'nde ipekçiliğin gelişmesi amacıyla birtakım uygulamalar yürürlüğe konur. Köylüye 1923 yılından 1938 yılına kadar toplamda 6.000.000 dut ağacı fidanı dağıtılır.

1927'de düzenlenen Teşvik-i Sanayi Kanunu sonrası çok sayıda ipekli dokuma tezgahı açılır. 1930'lu yıllarda ise Bursa, Adapazarı ve Bilecik'te İpek Kozası Satış Kooperatiflerinin kurulması kararı alınır. Bu kooperatifler daha sonra "Kozabirlik" adı altında birleşirler.

Cumhuriyet Dönemi'nde, ipekçiliğin merkezi olan Bursa'da bulunan birçok fabrika, Avrupa'daki ipek fabrikaları kadar çeşitli kumaşlar imal eden modern fabrikalar değildi. 1930 yılında, Atatürk'ün talimatlarıyla, ipekli dokumanın geliştirilmesi amacıyla, Türkiye İş Bankası tarafından işletilecek olan Bursa Dokumacılık ve Trikotaj T.A.Ş., yani "İpekiş" kurulur.

İpekiş Fabrikası

Mustafa Kemal Atatürk, İpekiş fabrikasının temelini, bizzat kendisi, 1925 yılında atar.

İpekiş, her yılın modasına uygun birman, maroken ve jorjet gibi kumaşlar üretmeye başlar. Üretilen kumaşların halka ulaştırılması amacıyla, ülkenin belli başlı yerlerine satış mağazaları açılır. Bunlardan ilki, İstanbul İstiklal Caddesi'ndeki mağazadır.

İpekiş, küçük sanayiye yardım ve rehberlik eder. Rekabet yerine diğer işletmelerin de farklı cins kumaş imal etmesine imkan vererek üreticileri destekler.

1888 yılında kurulmuş olan Bursa İpekböcekçiliği Enstitüsü'ne bağlı olarak; Edirne, Diyarbakır, Antalya, Denizli, Erzincan, Hatay ve Amasya'da ipekböcekçiliği istasyonları kurulur. Yine Enstitü'nün destekleriyle, ipekböcekçiliğini öğretmek üzere birçok şehirde kurslar açılır.

Antalya İpekböcekçiliği Mektebi

Görüldüğü üzere Cumhuriyet Dönemi; Türkiye'de ipekböcekçiliğinin gelişmesi, yaygınlaşması ve üretilecek olan ürünlerin kalitelerinin arttırılması yolunda yapılan bir dizi yenilik ve yasal düzenlemelerle geçmiştir. Kurulan fabrikalar, mektepler ve enstitüler ile halk her daim üretmeye teşvik edilmiş, desteklerde bulunulmuştur.